De toekomst van afbraak en Heropbouw in België: wat verandert er in 2024?

De bouwsector staat aan de vooravond van een aanzienlijke verandering. Vanaf 1 januari 2024 treedt in België een nieuwe permanente regeling in werking voor af braak en heropbouw. Deze hervorming, onderdeel van het federale begrotingsakkoord, brengt significante wijzigingen met zich mee voor zowel particulieren als bedrijven in de bouwsector.

HUIDIGE SITUATIE: VERSCHILLENDE REGELINGEN

Sinds 2007 bestaat er in 32 Belgische centrumsteden een permanente maatregel voor afbraak en wederopbouw, die voornamelijk gericht is op het tegengaan van verkrotting en leegstand. Deze regeling, met een BTW-tarief van 6%, was beperkt tot deze steden en gebonden aan minder strikte voorwaarden. Enkel aannemingswerken kunnen onder het toepassingsgebied van deze werken vallen waardoor alleen de opdrachtgever-bouwheer van deze maatregel kan genieten.

In 2021 werd een tijdelijke maatregel geïntroduceerd die het verlaagde BTW-tarief uitbreidde naar het gehele Belgische grondgebied, met enkele aanscherpingen en verstrengingen qua voorwaarden. De verkoop en vestiging van zakelijke rechten kunnen sindsdien ook in aanmerking komen voor het verlaagde tarief.

DE VERANDERINGEN VAN 2024

Vanaf 2024 zal een nieuwe permanente regeling van kracht zijn waarbij het verlaagde BTW-tarief van 6% in het hele land van toepassing zal zijn, zij het onder strikte voorwaarden, inclusief in de zogenaamde centrumsteden waar tot nu toe een meer soepele regeling gold.

De nieuwe regeling, die in januari 2024 van kracht wordt, wijzigt deze dynamiek aanzienlijk. De federale regering heeft besloten beide bestaande regelingen samen te voegen tot één uniforme regeling die in het hele land van toepassing is. Dit houdt in dat het 6% BTW-tarief voor afbraak en heropbouw onderhevig zal zijn aan strengere voorwaarden:

• Beperking tot particulieren: enkel particulieren kunnen nog profiteren van het verlaagde tarief voor hun enige eigen woning, met een maximale oppervlakte van 200 m².
• De afbraak- en heropbouwwerkzaamheden moeten worden uitgevoerd door een aannemer. – Strenge voorwaarden voor behoud van tarief: de woning moet gedurende vijf jaar na de eerste ingebruikname de enige en eigen woning van de bouwheer blijven.
• Uitgesloten doelgroepen: projectontwikkelaars, sleutel-op-de-deur bedrijven en private investeerders worden uitgesloten van het verlaagde tarief.

Deze nieuwe regeling zal tevens van toepassing zijn op de afbraak van een gebouw en de daaropvolgende heropbouw van een woning bestemd voor langdurige verhuur als onderdeel van het sociale beleid, geïnitieerd door een bouwheer.

OVERGANGSMAATREGELEN

Belangrijk zijn ook de overgangsmaatregelen. Zo kunnen lopende projecten, waarvoor de omgevingsvergunning is aangevraagd vóór 1 juli 2023 en op voorwaarde dat de belasting op de levering van de nieuwe woning uiterlijk op 31 december 2024 opeisbaar is, nog profiteren van het oude regime. Dit is cruciaal voor projectontwikkelaars en bouwbedrijven die reeds investeringen hebben gedaan onder de huidige regelingen.

IMPLICATIES EN GEVOLGEN

Deze wijzigingen hebben ingrijpende gevolgen voor de bouwsector. De nieuwe regeling beoogt het stimuleren van duurzaam wonen en het tegengaan van leegstand in stedelijke gebieden. Echter, door de beperking van het verlaagde tarief tot particulieren en de strenge voorwaarden, zullen bepaalde spelers in de bouwsector een significante impact ondervinden. Vooral projectontwikkelaars en bedrijven gespecialiseerd in de verkoop van nieuwbouwwoningen zullen zich moeten aanpassen aan deze nieuwe realiteit.

Met de nieuwe regeling komt er een einde aan de meer soepele regelingen in de centrumsteden en de tijdelijke uitbreiding naar het hele land. Hoewel deze veranderingen beoogd zijn om langdurige en duurzame huisvesting te bevorderen, roept het ook vragen op over de toekomstige dynamiek van de bouwsector en de woningmarkt in België.

Lauwers Fiscale Advocaten is een advocatenkantoor met meer dan 45 jaar ervaring in alle aspecten van het fiscaal recht. We drukken regelmatig onze stempel op de fiscale rechtspraak en zorgen zo voor meer fiscale rechtvaardigheid voor burgers en bedrijven. De fiscale wetgeving evolueert continu en ook de financiële technologie staat niet stil. Het team van Lauwers Fiscale Advocaten volgt alle ontwikkelingen op de voet en is een pionier in het verkennen van onbekend fiscaal terrein. Ontdek onze juridische diensten op www.lauwers-law.be

VOEL JE THUIS IN DE ADVOCATUUR

In 2003 richtte Thierry Lauwers het kantoor Lauwers Fiscale Advocaten op. “We hebben intussen twee kantoren en werken met een team van tien mensen. Stuk voor stuk gedreven medewerkers met een flinke dosis expertise en energie.” Thierry Lauwers is ook docent fiscaliteit aan verschillende hogescholen en publiceert regelmatig over fiscaal-juridische thema’s.

Voor de verdere groei van het kantoor is Lauwers Fiscale Advocaten op zoek naar:

• een medewerker advocaat met meerdere jaren ervaring in het Fiscaal Recht.
• een medewerker advocaat met meerdere jaren ervaring in Estate Planning.
• een stagiair advocaat met specialisatie in het Fiscaal Recht.

Meer informatie over deze vacatures vind je op www.lauwers-law.be